De afgelopen periode sprak ik met leden over mijn schaaklessen. Hoe wordt dit ervaren en wat kan er beter ? Het werken met de beamer lijkt te voldoen, de lessen worden sinds kort trouwens beneden gehouden. Het archief van web-artikelen over alle lessen vind je onder menu Voor Leden / Schaaktraining.
Het grootste probleem van lessen is de doelgroep : beginners, gevorderden ? Hoe dan ook, een les zal nooit iedereen aanspreken, qua thema, moeilijkheidsgraad en presentatie.
Ruim een jaar verzorg ik nu lessen met beamer, op geheel eigen wijze. Dit is veel beter dan met een analyse-bord, waar de presentator steeds voor staat en je het nooit goed kan volgen, de positie-veranderingen gaan zo ook veel te langzaam voor onze gedachten en associaties. Een projectie met beamer is de oplossing. Dit had technisch enige voeten in de aarde -het hoeft niet veel te kosten natuurlijk- maar de presentatie is nu goed te volgen. Doch voor een klein publiek, een sterkere beamer is zeker aan te raden.
Schaken is een sport, het gaat bij ons vooral om patroon-herkenning. Als je dat oefent zul je tijdens een partij minder lang stilstaan bij allerlei constellaties, en dat spaart tijd, die je dan kunt gaan gebruiken als het nodig wordt. Je voelt steeds beter aan welke mogelijkheden er (toch) “in de stelling zitten” en waar het om gaat – de kandidaat-zetten en hun overweging.
Puzzels zijn nuttig en leuk, je kunt ze zelf doen. Er zijn talloze boeken en vooral web-pagina’s met puzzels, tactische wendingen, eindspelen, mat-in-zoveel problemen, etc. Op onze eigen website hebben we de bekende Schredder dagelijkse-puzzel module : 3 puzzels, eenvoudig, lastig en zwaar. Ik begon laatst ook een nieuwe rubriek op de website : “10 Puzzels”, met de oplossingen handig verwerkt. We zouden de lessen kunnen vullen met posities rond een thema, maar dan zul je steeds moeten nadenken voor de oplossing en dat wil je niet. Je wilt een half uur ervaring die leuk is, waarbij iets zal blijven hangen. Bijvoorbeeld een verhaal over de Caro-Kann Verdediging die bij jou nooit op het bord komt, maar de patronen doen wel ergens aan denken, principes blijken steeds terug te komen. Door de jaren heen kun je dat allemaal op je eigen manier begrijpen. Zo zie ik dat, heel intuitief eigenlijk, iedereen leert op z’n eigen manier. Dat heeft alles met aandacht en bewustzijn te maken, en vrijheid is hierbij belangrijk – ik had eigenlijk altijd een hekel aan school.
Begrippen als ‘oppositie’ en ‘mat-met-alleen-paard-en-loper’ kan ik behandelen, maar lijken me saai – zulke fundamentele onderwerpen zal een beetje schaker denk ik gewoon willen kennen en heeft ’t waarschijnlijk reeds ooit op eigen wijze gesnapt. Maar je kunt zulke zaken ook als moeilijke theorie terzijde leggen en alleen spelen op gevoel en voor het plezier. Ook voor die mensen zijn er vele inspirerende dingen over het schaakspel te vertellen en tonen. Ik zou eens een stuk van een documentaire kunnen laten zien, onze held Max Euwe, de matches Kasparov – Karpov en de achtergronden, een scene uit “The Queens Gambit”, of een van de videootjes die ik zelf maakte ..
Goede zetten vinden, de beste zelfs, maar vooral geen fouten maken, daar gaat het om. Er zijn veel aspecten aan ons spel, die wil ik belichten bij de lessen, van alles wat, plus de interactie met de aanwezigen : het stimuleren van analyse, daar hebben veel mensen geen tijd voor, maar ze willen wel leren, en het is belangrijk. Waarom is een bepaalde zet niet goed ? Hoe ‘m te weerleggen ?
Ideeen en gedachten uitwisselen, langzaam kan zo het kwartje vallen, denk ik, je hoeft niet meteen alles te begrijpen, laat het allemaal op je inwerken. Bij interesse zal inzicht groeien en ga je beter scoren.
Dus gewoon regelmatig de lessen bijwonen !
Het staat anderen vrij om ook eens een presentatie te doen. Je krijgt dan even uitleg over de laptop, da’s echt niet moeilijk, maar het is geen Window$ doch een simple Linux distro, want de laptop is een oude 32-bitter .. was gratis, maar heeft wel HDMI voor de video. Je kunt een schaak-engine gebruiken (dat deed ik nog niet in mijn lessen), gebruik dan SCID, da’s denk ik het beste programma onder Linux, hoewel niet jofel : laad een PGN bestand met 1 of meer partijen – FEN posities kunnen ook, dan kunnen varianten makkelijk getoond worden en velden belicht. Zo kun je in principe alles behandelen, snel en duidelijk.
—
The GM’s Quinteros and Browne play a Sicilian Poisoned Pawn variation on TV (1982)
video: BBC The Master Game, 1982 – see on YouTube
YouTube channel “BBC – The Master Game [Season 6 & 7]”
On the same channel you’ll find the second part.
music: “Der Ring des Nibelungen” by Wagner – arr. De Vlieger, Radio Filharmonisch Orkest
2024@ArtFlow – all rights respected
—
Recent own chess game, with animation and music.
I should have won but i had only a few minutes on the clock for my final moves.
However, this draw gave our team victory.
music: “Immigrant Song” (1970) by Led Zeppelin
2024@ArtFlow – all rights respected
[Event "SOS 4-tallen"]
[Site "Haaksbergen @ https://lichess.org/RVuHhaGI/black "]
[Date "2024.03.25"]
[Round "?"]
[Board "2"]
[White "Gerard de Lange (HEC)"]
[Black "Roelof Berkepeis (SV Lonneker"]
[Result "1/2-1/2"]
1.d4 Nf6 2.Nc3 d5 3.Nf3 Bf5 4.e3 e6 5.a3 Nbd7 6.Bd3 Bxd3 7.Qxd3 a6 8.b3 b5 9.O-O Be7 10.Bb2 O-O 11.Ne2 Ne4 12.c4 bxc4 13.bxc4 Nb6 14.Ne5 Na4 15.Bc1 Bf6 16.f3 Nec5 17.Qc2 Bxe5 18.dxe5 Qe7 19.cxd5 exd5 20.f4 Nb6 21.Nd4 Nc4 22.Rd1 Ne4 23.Ne2 c6 24.Nc3 Nxc3 25.Qxc3 f6 26.exf6 Rxf6 27.Re1 Re8 28.e4 Qa7+ 29.Kh1 Qf2 30.e5 Rxe5 31.Rg1 Re2 32.Qf3 Qxf3 33.gxf3 Rh6 34.Rg2 Re1+ 35.Rg1 Re2 36.Rg2 Re1+ 37.Rg1 Re2 38.Rg2 Re1+ 39.Rg1 Re2 1/2-1/2